*Böbreğin *Kronik *Yetmezliği (6)

Böbreğin Kronik Yetmezliği
Böbrekler, kandaki artık maddeleri süzme, kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olma ve vücuttaki tuz ve su dengesini düzenleme işlevlerini yerine getiremez duruma gelince böbrek yetersizliği gelişir. Böbreğin bu fonksiyonlarında genelde yavaş gelişen ve kalıcı geriye dönüşümsüz bozulma kronik böbrek yetmezliği olarak tanımlanır.

Kronik böbrek yetmezliğinin nedenleri
* Şeker hastalığı
* Hipertansiyon
* Böbrek iltihabı (Nefritler)
* Taş, tıkanma, tümör gibi idrar yolu hastalıkları
* Böbrek kistleri
* Diğer nedenler

BELİRTİLERİ
* Gece idrara kalkma
* Halsizlik
* Nefes darlığı
* Çarpıntı
* İdrar miktarında azalma
* Kaşıntı
* Hipertansiyon
* El, ayaklar ve göz etrafında şişme (ödem)

Böbrek yetmezliğinin erken dönemlerinde belirtiler çok silik olabilir, tek belirti sık gece idrara kalkma olabilir. Gece idrara kalkma akşam çok sıvı (çay, su, karpuz...) alanlarda veya prostat hastalığı olanlarda da görülebilir. Gece idrara kalkan bir hastada başka bir neden yoksa bunun nedeni böbrek yetmezliği olabilir. Bu nedenle sık sık gece idrara kalkanların mutlaka böbrek yetmezliği yönünden araştırılmaları gereklidir. Bu amaçla kan ve idrar incelemeleri yapılmalıdır.

TANISI
* Kanda üre veya kreatinin isimli maddelerin ölçülmesi
* İdrar testi: Kan, protein, şeker tespiti
* 24 saatlik idrarda protein kaybı
* İdrar kültürü : İdrar yolu iltihabının tespiti
* Radyolojik yöntemler: USG (Ultrason) ile böbrekler, idrar yolları, idrar torbası görüntülenmesi, IVP(intravenöz pyelografi): Damardan ilaç verilerek böbrek, idrar yollarının görüntülemesi.
* Böbrek Biyopsisi: Böbrekten parça alınarak patolojide incelemesi

Kanın biyokimyasal incelemesi ve diğer laboratuvar incelemeleri ile böbrek yetmezliğinin nedenini anlamak, nasıl bir tedavi yapılacağını öngermek mümkündür.

TEDAVİSİ
Tedavide en önemli nokta eğer var ise kan basıncı düşüklüğü veya yüksekliğinin kontrol altına alınmasıdır.Tansiyon kontrolünde; Tuz kısıtlaması en başta uygulanması gereken yöntemdir. Ayrıca, diüretikler (idrar söktürücü ilaçlar), böbrek yetmezliğini yavaşlatan bazı tansiyon ilaçları (ACE inhibitörleri, AT-2 enzim inhibitörleri, kalsiyum kanal blokerleri gibi) kullanılmaktadır. Beslenme, sıvı ve tuz dengesinin sağlanması ve ilaçlar diğer tedavi yöntemleridir.

HAZIRLAYAN Doç Dr Lütfullah ALTINTEPE