*İdrar Torbası (*Mesane) *Tümörleri (6)

İdrar Torbası (Mesane) Tümörleri
Mesane (idrar torbası) vücudumuzda idrarı biriktirme ve boşaltma ile görevli organımızdır. Mesane kanseri ise bu organın iç yüzünü döşeyen hücrelerden kaynaklanan bir kanserdir.
Mesane tümörleri boşaltım sisteminin en sık 2.tümörleri olmakla birlikle, tüm kanserlerde akciğer, meme, mide ve deri kanserlerinden sonra 5.sıradadır. Erkeklerde ise prostat kanserinden daha sık görülmekle birlikle 3.sırada yer almaktadır. Ortalama görülme yaşı 65’tir.
Risk faktörleri arasında ailede mesane kanseri varlığı dışında en önemlisi sigaradır. Sigara içenlerde içmeyenlere oranla 4kat fazla görülmektedir. Boya, lastik, deri, kağıt, kozmetik ve petrol sanayinde çalışanlar işçilerin buralardaki kimyasal maddelere maruz kalmaları da ikinci risk faktörünü oluşturmaktadır. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, idrar torbasına yerleşen bazı parazitler, uzun süren idrar torbası taşı gibi mesane içinde yabancı etkenler de risk faktörlerindendir. Ayrıca herhangi bir nedenle alınan kemoterapi ilaçları ve karın altına uygulanan radyoterapi (ışın tedavisi) de bu faktörlere eklenebilir.
BELİRTİLERİ
Belirtilerinin içinde en önemlisi idrarda kan ve pıhtı bulunmasıdır. Bu kan gözle görülebilecek veya mikroskopla saptanabilecek düzeyde olabilir. Genellikle bu kanama ağrısız olmaktadır. İdrarda kan görülmesi her zaman mesane kanseri olmamakla beraber idrar yolu enfeksiyonlarında, taş hastalığında, prostat hastalıklarında da olabilmektedir. Bazı hastalar ise idrar yaparken sızlama, sık idrara çıkma, aniden gelişen idrar hissi gibi idrar yolu enfeksiyonlarında da görülebilinen şikâyetlerle de gelebilmektedir.
TANI
İdrarda gözle görülen kan araştırma için bir kriterdir. Tanı için öncelikle rutin kan ve idrar testleri yapılabilmektedir. Sitoloji denilen yöntemle idrar torbasının iç yüzeyini döşeyen hücrelerin idrara karışıp atılırken bu hücreler özel yöntem ve teknikler ile mikroskop altında incelenebilmektedir. Bazı tümör belirteçlerinin kan düzeylerinin araştırılması da kullanılabilmektedir. Bunların yanı sıra ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, IVP denilen ilaçlı böbrek filmi de tanı için kullanılabilecek görüntüleme yöntemlerini oluşturmaktadır. Sistoskopi denilen kameralı teleskopik cihaz ile idrar yolundan girilip idrar torbasının içinin görüntülenmesi gereğinde ise parça alınabilmesi en kesin tanı yöntemini oluşturmaktadır.
TEDAVİ
Tedavi şekli tümörün idrar torbası duvarı ve dışına yayılım durumuna göre değişmektedir. Eğer tümör iç yüzeyi döşeyen hücreleri aşmamışsa TUR(Transuretral Rezeksiyon) adı verilen alt idrar yolundan sistoskopi benzer aletle girilip tümörün kazınarak çıkarılması ameliyatı yapılır. Bazı hastalara işlem sonrası idrar torbası içine ilaç tedavisi uygulanabilir. Tümör yayılımı daha fazla olan hastalarda ise idrar torbasının bir kısmı veya tamamının çıkarılması (Parsiyel-Total Sistektomi) ameliyatı yapılabilmektedir. Tekrarlama riski yüksek görülen hasta grubuna ise kemoterapi denilen ilaç tedavisi ve radyoterapi denilen ışın tedavisi de uygulanabilmektedir.
TUR ameliyatından sonra yara yerinin iyileşmesi ve kanamanın durması amacıyla idrar yoluna sonda takılmaktadır. Ortalama 3. gün sonra bu sonda alınabilmektedir. Tümörün tekrarlama riski nedeniyle özellikle 1.yıl hastaların 3aylık sistoskopi ile kontrole gelmesi uygundur. Eğer idrar torbasının tamamı çıkarılmışsa böbreklerden gelen idrarı toplayarak vücut dışına atacak bir yol oluşturulur ki burada genellikle ince barsaklar kullanılır. Eğer tümör yayılımı nedeniyle barsaklardan bir yol oluşturulamayacaksa idrar yolları ciltten dışarı çıkarılarak hastanın karnında idrar torbası kullanmasını gerektirecek ameliyat yapılabilmektedir.
TUR ameliyatında kanama, idrar torbası delinmesi, ameliyat sonrasında idrar yolunda darlık gibi; idrar torbasının alınmasını gerektiren amleliyatlarda ise kanama, yeni oluşturulan barsaktan yolun açılması veya kalan barsaklar kısımlarında tıkanıklık, ameliyat sonrasında erkeklerde cinsel işlev bozuklukları, enfeksiyon gibi istenmeyen sorunlar da ortaya çıkabilmektedir.
Mesane kanserinden korunmak için yıllık kontrol muayenelerinizde idrar tahlili yaptırmayı unutmayınız, sigara içmeyin, idrar alışkanlıklarınızda değişimi veya kan gördüğünüzde doktorunuza başvurunuz.

HAZIRLAYANLAR; Doç. Dr. Ahmet H.YAZICIOĞLU