*Vitiligo (6)

Vitiligo
Vitiligo (ala hastalığı), deride renk kaybına uğramış beyaz plaklarla seyreden kronik seyirli ve genelde ilerleyici olabilen bir deri hastalığıdır. Özellikle dıştan görünen deri bölgelerinde ortaya çıktığında, beyaz lekelerin varlığı kişinin dış görünümünde problemler oluşturabilir.
Toplumda görülme sıklığı %1- 2 oranındadır. Her ırkta ve her yaşta görülebilir. Vitiligonun nedeni tam bilinmemekle birlikte otoimmün kökenli olduğu yani deride renk yapan hücrelere karşı kişinin vücudundaki bazı hücrelerin yıkıcı etki yaptığı düşünülmektedir. Bu hastalığın yakın aile bireylerinde bulunması o kişide de görülme ihtimalini arttırabilir. Vücudun bağışıklık sisteminin zayıfladığı stres, ameliyat, hastalık dönemlerinde vitiligonun başlaması ve artması daha olasıdır.
BELİRTİLERİ
En sık etkilenen bölgeler yüz, dirsekler, dizler, eller, ayaklar ve genital bölgedir. Basınç ve darbeye maruz kalan bölgeler de etkilenebilir. Renk kaybı olan bölgeler çeşitli büyüklüklerde olup, bazen bir nokta kadar küçükken kimi zaman el ayası kadar büyük ve hatta tüm deriyi kaplayacak kadar geniş olabilir. Aynı bölgedeki tüy ve kıllarda da beyazlaşma olması olağan bir bulgudur.
TANI
Fizik muayene ve sorgulama tanı konması için genellikle yeterlidir. Ancak deride görülen her beyaz leke vitiligo anlamına gelmez. Birçok farklı hastalığa bağlı oluşan lekeler vitiligo ile karışabilir. Bunun için bazı olgularda wood-lambası diye adlandırılan özel bir ışık muayenesi veya deriden parça alınarak tetkik yapılması gerekebilir.
Vitiligo tiroid bezi hastalıkları (guatr), diyabet (şeker hastalığı), B12 vitamini eksikliğine bağlı kansızlık gibi sistemik hastalıklara eşlik edebilir. Bunun için vitiligosu olan kişilerde bu hastalıklara yönelik tetkikler de genellikle yapılır.
Hastalık sonucu beyazlayan deri alanı bazen hastalığın çıktığı bölgelerde sınırlı kalırken bazı hastalarda yayılmaya devam eder. Hastalığın gidişatı değişkendir. Bazı vitiligo bölgeleri tedaviyle renklenebilir ancak yeni renksiz bölgeler de oluşabilir. Renklenme kaybı ilerleyici olabilir.
TEDAVİ
Bu kronik hastalığın doktor tarafından takibi gerekir. Sınırlı bölgelerde renk kaybı olan hastalarda, yerel olarak uygulanan bazı kremler fayda sağlayabilir (%40-%50). Yaygın vitiligolu hastalarda PUVA ve darband UVB diye adlandırılan ışık tedavileri seanslar halinde uygulanarak, beyazlaşan alanlarda rengin geriye dönmesine yol açabilir. Normal deriden sağlam renk hücresi nakli de tedavi seçenekleri arasındadır.
KOMPLİKASYONLARI
Güneş yanığı beyazlayan alanlarda sıklıkla görülebilen bir komplikasyondur. Vitiligo hastalığı olan kişilerde güneş yanıkları ve alınabilecek herhangi bir darbeden sonra yeni beyaz alanlar oluşabileceğinden, kişilerin bu konularda dikkatli olmaları gerekir. Beyaz alanların korunması için güneşten koruyucu kremler kullanınız ve cildinizde rengin kaybolduğu bölgeler görürseniz en kısa zamanda aile hekiminize başvurunuz.

HAZIRLAYAN; Doç. Dr. Ferda ARTÜZ, Dr. Nuran ALLI