*Yarık *Damak ve Yarık *Dudak (6)

Yarık Damak ve Yarık Dudak
Ağız ve damağın doğumsal hastalıkları sıklıkla diğer organların doğumsal hastalıkları ile birliktedir. Yarık dudak, halk arasında tavşan dudak olarak bilinir. Yaklaşık 500-700 doğumda bir görülür, damak yarığı ise 2000 doğumda bir görülür. Hastalık yarığın tam veya kismi olması ile çeşitli derecelerde görülebilir. Yarık damak ve dudak kaltımsal olabildiği gibi gebelik sırasında alınan ilaçlarında neden olduğu ileri sürülmüştür.
TANI
Hastalık anne karnında iken 3 aylıktan itibaren ultrasonografide tespit edilebilir. Takip edilmeyen gebeliklerde doğum sırasında yarık dudak tespit edilir, ancak yarık damak eğer muayene edilmezse tanısı gecikebilir. Yarık dudak olmadan sadece yarık damaklı çocuklarda, beslenirken sütün burundan gelmesi bir belirti olabilir. Tanıda başka bir test yapmaya gerek yoktur, ancak diğer organ hastalıkları yönünden araştırma yapılır.
TEDAVİ
Yarık dudak ve yarık damaklı çocukların tedavisine doğumdan hemen sonra başlanır. Bu bebeklerde yarık dudak onarımı 3 aylıktan itibaren yapılır. Damak yarığı 6 aylıktan itibaren ve çocuk konuşmaya başlamadan önce yapılması önemlidir. Ancak ameliyata kadar olan dönemde beslenme sorun olabilir. Tek ve doğru bir beslenme yöntemi yoktur. Anne sütünü doğrudan alamazlar, bu nedenle sağılan anne sütü veya mama kaşıkla ve oturur pozisyonda beslemelisiniz. Yarık damaklı bebeklere yapılan uygun damak protezleri beslenmeyi kolaylaştırabilir. Beslenme daha uzun sürede olur ve istenilen kilo alımı sağlanamayabilir. Cerrahi tedavi ile basit yarıklar istenilen düzeyde başarı ile tedavi edilir. Tam yarıkların cerrahi tedavi sonrası tekrarlaması yada planlı olarak birkaç seans tedavi ihtiyacı olabilir. Diş hekimleri de tedaviye katkıda bulunabilirler (Ortodonti). Korunma için akrabalarında bu hastalıkları olanların bilinmesi, gebelik takiplerinin uygun bir şekilde yapılması ve gebelikte kullanılacak ilaçların doktor kontrolunda kullanılması önerilir.

HAZIRLAYAN; Dr İbrahim ÇUKUROVA