*Femoral *Fıtıklar (6)

Femoral Fıtıklar

Kasık fıtıklarının bir alt grubu olup, kasık bağının hemen altında, bacağa giden ana damar ve sinirlerin geçtiği kanaldan olan fıtıklaşmadır. Diğer kasık fıtıklarına nazaran daha alt kısımda yerleşim gösterirler. Kadınlarda ve yaşlılarda daha sık rastlanılır. Karın içi basıncını arttıran nedenler (süregen kabızlık, öksürük, çok sık doğum, ağır yük kaldırma, vb), şişmanlık femoral herninin ortaya çıkmasını kolaylaştırırlar. Diğer kasık tiplerine göre daha az sıklıkta görülmesine karşılık fıtık kesesi içinde bulunan içeriğin, fıtık boynundan tekrar karın içine dönememesi nedeniyle gelişen boğulmalara daha sık rastlanılır. Bu nedenle erken tedavileri şarttır.

BELİRTİLERİ
Kasık fıtığı olan hastalarda yakınmalar hemen hemen aynıdır. Genellikle kasıklarında ağrılı bir şişlik yakınması olur. Önceleri küçük olan bu şişlik zamanla büyüme gösterebilir, hatta ileri boyutlara ulaşabilir. Karın içi basıncını arttıran nedenler, uzun süreli ayakta kalmak ve yürümek ile ağrı artar, dinlenmekle geçer. Muayene sırasında hasta ıkındırılır ya da öksürtülürse fıtık kitlesi elle hissedilebilir ve hatta rahatlıkla görülebilir. Diğer karın fıtıklarında olduğu gibi kasık fıtıklarının da en önemli tehlikesi fıtık kesesi içine giren organ veya dokuların burada sıkışarak boğulmasıdır. Önceden rahatlıkla karın içine girebilen ya da el yardımıyla ittirilebilen fıtık içeriğinin kan akımı bozulur, hastada şiddetli ağrı, bulantı ve kusma ortaya çıkar. Eğer bağırsak sıkışmışsa bu kez karında şişkinlik, az ve dışkı çıkaramama gibi bağırsak tıkanıklığı belirtileri ortaya çıkar. Bu durum acil girişim gerektirir. Önce hasta sakinleştirildikten sonra, hekim elle nazik bir biçimde fıtık kapsamını karın içine tekrar ittirerek özellikle yaşlılarda ve ya şişman hastalarda ameliyatı daha iyi koşullarda yapmak için zaman kazanılmaya çalışılır. Ancak elle bu işlem yapılamıyorsa fazla zaman geçirilmeden acil cerrahi girişim gerçekleştirilmelidir. Hastaneye geç başvuran hastalarda elle ittirilme denenmeden hemen ameliyat gerekebilir. Boğulma riskine karşı tanı konulur konulmaz fıtığın ameliyatla tedavi etmek kuşkusuz en iyisidir.

TANI
Femoral fıtığın diğer kasık fıtıklarından ayırımı zor olabilir. Hastaların çok az bir kısmında, elle muayenede bile fark edilmeleri zordur. Böyle durumlarda hekim uygun görürse ultrasonografi yada tomografi gibi yardımcı radyolojik tanı metotlarına başvurabilir.

TEDAVİ
Diğer karın ön duvarı fıtıklarında olduğu gibi femoral fıtıkların kesin ve tek tedavisi ameliyattır. Fıtık bağı gibi yöntemlerin tedavide yeri yoktur. Ameliyat açık veya kapalı (laparoskopik) olmak üzere 2 şekilde yapılır.

Ameliyat 30-60 dakika kadar sürer ve ülkemizde de hemen her hastanesinde yaygın olarak yapılan bir girişimdir. Anestezi sadece ameliyat bölgesi uyuşturularak yapılabileceği gibi hasta genel anestezi ile uyutularak ta yapılabilir. Yapılacak ameliyat ve anestezi yöntemini hekim ile hasta birlikte kararlaştırmalıdır. Ameliyat öncesi dönemde bu ameliyatların başarı şansı çok şişman kimselerde azalacağından ameliyata dek mümkün olduğunca zayıflamaları gerekir. Diğer yandan kalp, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kronik akciğer hastalığı,.. gibi sistemik hastalığı olan hastalarda mümkün olduğunca tedavi edilmeleri ve en iyi durumda ameliyat edilmeleri gerekir.

Ameliyat sonrası dönem Fıtık ameliyatlarının çoğunda hastalar, aynı gün bazen de bir gün hastanede kaldıktan sonra taburcu olabilirler. Kesi yerinde 1-2 gün hafif sızlamalar veya gerilmeler olsa da, genellikle ameliyat sonrası dönemlerinde ağrı pek sorun olmamaktadır. Mevcut ağrı yakınması da ağızdan alınan ya da kalçadan yapılan ağrı kesicilerle kontrol altına alınabilmektedir. Ameliyat yerinde veya fıtık yerinde morarmalar gelişebilir. Bir kaç hafta içinde geçer. Ameliyattan sonraki birkaç hafta sadece hafif ağırlık kaldırılabilir.

Ameliyattan sonra %90 iyileşme ilk 6 ay içerisinde olduğundan bu süre boyunca 10 kg dan ağır yük kaldırmamaları önerilir. Normal koşullar altında ameliyattan hemen sonra yürümeye başlanmalıdır. Hafif egzersizlere hemen başlanılabilir. 10 gün sonra hafif koşular, 1 ay içinde de ağırlık çalışmaları,2-3 haftada yüzme, tenis, golf gibi sporlar, 4 hafta futbol, basketbol, hentbol ve voleybol gibi sporlar yapılabilir. Normal koşullarda 2-3 hafta sonra herhangi bir kısıtlama olmaksızın, çalışabilmek mümkündür. Bu süre bireysel özelliklere bağlı olarak 1 haftada tutabilir, nadiren de olsa 6 haftaya kadar uzayabilir. Ofis içinde çalışan birisi için birkaç gün sonra işe dönmek mümkündür.

Cinsel aktivite açısından değerlendirildiğinde kasık fıtığı onarım tekniklerinin cinsel aktivite sorununa yol açtığı gösterilmemiştir. Nadiren görülen sorunlar sıklıkla ameliyattan değil, hastanın kendini ve yarasını sakınma psikolojisinden kaynaklanır. Yani cinsel aktiviteye hasta kendini hazır hissettiği zaman dönebilir.

Ameliyatı takip eden birkaç gün içinde, hazımsızlık veya kabızlık şeklinde yakınmalar olabilir. Eve gittikten sonraki günlerde sağlıklı, doğal ve lifli gıdalar almaya dikkat edilmelidir. İhtiyaç duyulduğunda, barsak yumuşatıcı kullanımı için hekime başvurulması önerilir.

Bir hafta sonra kontrol gerekmektedir. Bu şekilde, iyileşme süreci kontrol edilmiş olur. Bu iyileşme süreci içerisinde hastanın aktivitesinde, kısıtlama olup olmadığı, hekime danışılmalıdır. Gerektiğinde daha fazla kontrol yapılabilir. Dikişlerin alınması için hekiminizin önerilerine uyunuz.

KOMPLİKASYONLAR
Cerrahide her ameliyatın kendine has komplikasyonların görülme oranı vardır. Ameliyat yerinde kanama, sıvı toplanması, yaradan sıvı sızıntısı ve iltihaplanma tüm ameliyatlarda görülebilecek komplikasyonlarındandır. Onarılmış olan fıtık nüks edebilir, bu oran hem açık cerrahide hem de laparoskopik cerrahide %10’un altında olmakla birlikte ameliyat öncesi bu olasılığın hasta tarafından bilinmesi uygundur.



HAZIRLAYAN Op. Dr. Cengiz Tavusbay