*Morfea (6)

Morfea
Morfea, deride kırmızı veya mor lekelere neden olan, nadir görülen bir cilt rahatsızlığıdır. Bu durum genellikle yüzde, kollar ve bacaklarda görülür. Morfea bütün yaş gruplarında meydana gelir, fakat genellikle erkeklerden çok kadınları etkiler.
Cildin renk değiştirmesinden iç organlarda hasara kadar geniş çapta problemlere sebep olabilecek bir rahatsızlık olan morfea skleroderma denilen bir hastalığın sınırlı biçimidir. Morfea iç organlara zarar vermeden cildinizin en dış katmanlarında yayılma eğilimindedir. Bazen morfea eklemlerinizdeki hareketi kısıtlayabilir.
Morfeanın nedeni tam olarak bilinmemektedir. Genellikle kroniktir veya nükseder fakat kalıtsal değildir. Bağışıklık sisteminin bir reaksiyonun bu durumun gelişiminde rol oynadığına inanılmaktadır. Lyme hastalığına neden olan organizmayla(borrelia burgderferi) bağlantısı da önerilmiş fakat kanıtlanmamıştır.
Morfea, kadınlarda erkeklere nazaran daha yaygındır ve bütün yaş gruplarında meydana gelir. Bulaşıcı veya kanserojen değildir. Renk değiştiren, sertleşen veya kalınlaşan ciltte lekeler fark ederseniz, doktorunuzu görünüz. Erken teşhis, hastalığın yayıldığı cildin en başarılı biçimde tedavi edilmesini sağlar, yeni lekelerin gelişimini yavaşlatır ve doktorunuzun komplikasyonları ilerlemeden tanımlamasına ve tedavi etmesine olanak verir.
BELİRTİLERİ
Harfiyen “sert cilt” manasına gelen bir terim olan Morfea sklerodermanın bir biçimidir. Cildinizi sertleştirmenin yanısıra hastalığın yayıldığı cildi kalınlaştırır ve çevresindeki alandan daha açık veya koyu renkte görünecek biçimde rengini değiştirir.
Çoğu kimse kırmızı, mor veya sarı olarak başlayıp kademeli olarak beyazımsı bir merkez geliştiren bir veya birkaç oval leke geliştirir.
Morfea genellikle sadece cildinizin üst katmanlarını etkiler, fakat bazı durumlarda cildin altındaki yağlı doku veya bağ dokuda da görülebilir.
TANI
Fiziksel muayene. Cildinizin renk değiştirmesi ve sertleşmesi morfeanın göstergeleridir. Doktorunuz cildinizi inceleyerek mevcut diğer işaret ve semptomlar hakkında konuştuktan sonra analiz için doku örneği(biyopsi) almayı önerebilir.
Doku numunesi; Doktorunuz cildin ikinci katmanında (dermis) kolajenin kalınlaşması gibi teşhise imkan veren anormallikleri laboratuarda incelemek üzere hastalığın yayıldığı cildinizden bir doku örneği alabilir. Kollajen cildiniz dahil olmak üzere bağ dokularınızı oluşturan bir proteindir. Cildinizin elastik ve dayanıklı olmasına yardım eder.
Komplikasyonlar: Morfeanın en yaygın komplikasyonu, cildinizin değişik renkteki lekeleri kollarda, bacaklar ve yüzde görülüyorsa kendinize olan güveniniz ve görünümünüzle ilgili olası bir olumsuz etkidir.
Eğer yüzünüzde çıktıysa cildiniz basık ve soluk renkli görünebilir. Cildiniz zaman içerisinde yumuşamaya başlayacak ve solukluğu daha az belirgin hale gelecek olsa da bazı renk değişiklikleri/solukluk yıllarca sürebilir.
Kollar ve bacaklarda görülen morfea bu rahatsızlıktan muzdarip beş kişiden birinde eklemin hareket kabiliyetine zarar vermektedir. İlerleyen aylarda veya yıllarda cildin soluk lekeleri kalsa da ağrısı bitebilir .
Bazen ciltte yeni çıkan sert ve soluk lekeler öyle çok sayıda çıkarki birleşmiş gibi görülebilir. Bu daha da yayılmış duruma genel morfea denir. Nadiren progresif sistemik skleroderma adı verilen kan damarlarınızı ve iç organlarınızı etkileyebilecek daha ciddi bir durumun bir parçası olabilir
Kişisel Bakım: Güneş, morfeanın zaten rengini değiştirdiği cildinizi karartabilir, bu nedenle koruyucu krem sürün, cildinizi örtün ve mümkünse doğrudan temastan kaçının. Ayrıca cildinizi yumuşatmak ve dokusunu iyileştirmek için nemlendiriciler kullanın.
Eğer daha görülür yerlerde morfeanız varsa makyaj ve diğer lokal tedaviler durumu gizlemenize ve cildinizin daha doğal görünmesine yardımcı olabilir.
TEDAVİ
Morfeada etkili bir tedavi yoktur. Plaklara belli oranlarda ve belirli periyotlarda kortikosteroid kullanılabilir(Sürme şeklinde ya da enjeksiyonu). Morfea genelde prognozu iyi olan bir hastalıktır. Ortalama 3 veya 5 yılda aktivasyonunu kaybeder. Yaygın olgularda d-penisillamin, fenitoin, kalsipotriol, kolşisin verilebilir.

HAZIRLAYAN; Dr. Levent ÇINAR, Dr. Nuran ALLI