*Müsinözler (6)

Müsinözler
Müsin, sağlam deride de üretilen jöle kıvamında proteinden oluşmuş bir maddedir. Kendinin 100 katı kadar su tutma özelliğine sahip olduğundan derinin su dengesini sağlamakta görevlidir. Müsin miktarının artarak deride bölgesel ya da yaygın olarak biriktiği hastalık grubuna müsinözler denir. Bu birikim altta yatan başka bir hastalığa bağlı olabilir. Bu hastalıklar Lupus Eritematozus, Granüloma Anulare, Dermatomiyozit diye adlandırılan hastalıklar veya bazı deri kanserleri olabilir. Işık tedavisi ve bazı ilaç tedavileri sonrasında da görülebilir. Bunların haricinde altta hiçbir hastalık yatmadan kendiliğinden de deride müsin birikimi olabilir. En önemli tipleri aşağıda belirtilmiştir:
PAPÜLER MÜSİNÖZ
Deride bölgesel veya yaygın olarak müsin birikimine bağlı pembe mor renkli küçük kabarıklıklar görülür. Kaşıntılı olabilir. Bunun yanında deride sertleşme ve kalınlaşma da görülür. En sık el sırtı, ön kol, yüz, boyun ve gövdenin üst kısmı tutulur. Tanı klinik özellikler ve deri biyopsisi ile konur. Birikim yaygın olursa Skleromiksödem denir. Genellikle 30-50 yaş arasında ortaya çıkar. Hodgkin Hastalığı, lenfoma, lösemi ile birlikteliği olabilir. Tedavide kortizon, ışık tedavisi, radyoterapi kullanılabilir; ancak hastalık tedaviye dirençlidir.
SKLERÖDEM BUSCHKE
Sıklıkla grip, kızamık, zatürre gibi hastalıklardan sonra deride aşırı müsin birikimine bağlı sertleşme şeklinde ortaya çıkar. Şeker hastalığıyla ilişkili olabilir. Gençlerde ve çocuklarda sıktır. Öncelikle yüz, boyun, gövdenin üst kısmı tutulur. Deri gergin, aşırı sert ve kıvrımlarını kaybetmiştir. Nadiren iç organ tutulumu olabilir, yemek borusu tutulursa yutma güçlüğü gelişebilir. Tanı deri biyopsisi ile konur. Tanı konulduğunda ilişkili hastalıklar yönünden araştırılmalıdır. 1-2 yıl içinde kendiliğinden iyileşir.
PRETİBİAL MİKSÖDEM
Başlıca alt bacak ön yüzünde pembemsi sarımsı deriden kabarıklıklar şeklinde görülür. Portakal kabuğu görünümüne yol açabilir. Genellikle tiroid hastalığıyla ilişkilidir. Tüm vücut tutulumu olursa Generalize Miksödem denir. Tiroid hastalığı tedavi ile düzelse bile bu hastalık gerilemeyebilir. Tedavi için deriye sürülen veya yara içine enjekte edilen kortizon kullanılabilir.
FOLLİKÜLER MÜSİNOZ
Kıl köklerinde müsin birikimi sonucu oluşan kıl dökülmesiyle karakterize bir hastalıktır. Kendiliğinden gelişebileceği gibi deri ve kan kanserlerine ikincil de oluşabilir. En sık yüz, boyun, kaşlar ve saçlı deride yerleşir. Deriden daha açık renkli, pembemsi üzerinde kepekleri olan yaralar görülebilir. Kaşıntı eşlik edebilir. Mantar enfeksiyonları ve saçkıranla karışabilir. Deri biyopsisi ile tanı konur. Tanı alan hastalar eşlik edebilen kanserler yönünden araştırılmalıdırlar. Kesin, etkili bir tedavisi yoktur. Başka hastalıklarla ilişkisiz tipi 1-2 yıl içinde kendiliğinden gerileyebilir.
RETİKÜLER ERİTEMATÖZ MÜSİNÖZ
Sıklıkla gövdede yerleşen, 1-3 cm çaplı, dantel deseni oluşturan kırmızı renk değişikliği görülür. Genç ve orta yaşlarda sıktır. Göğüs, karnın üst kısmı, sırt orta kısımlarını tutar. Tanı deri biyopsisi ile konur. İç organ tutulumu yapmaz. Aylar ya da yıllar sonra kendiliğinden gerileyebilir.

HAZIRLAYAN; Dr. Burcu MELİKOĞLU