*Nekrotizan *Enterokolit (6)

Nekrotizan Enterokolit
Nekrotizan enterokolit (NEK), yenidoğan yoğun bakım ünitelerindeki özellikle zamanından önce doğan (prematüre) bebekleri etkileyen önemli bir bağırsak hastalığıdır. İlk olarak 19. yüzyılda tanımlanmıştır.
Erken doğan bebeklerde bağırsaklar tüm besinleri sindirecek yeterli olgunlukta değildir. Bağırsağın içini döşeyen sindirim sistemi hücreleri hasarlanmaya yatkındır. Ayrıca bebeğin bağırsaklarının kan dolaşımı da bozulmaya yatkındır. Erken doğan bebeklerde, bebeğin bağırsaklarının kan dolaşımında meydana gelen bozulmalar, burada mikropların hızla çoğalması ve kana karışması, barsak hücrelerinin ölümü ile karakterize nekrotizan enterokolit hastalığına neden olur.
BELİRTİLERİ
Başlıca belirtileri karında şişme, verilen sütün veya mamanın mideden geri gelmesi, safralı (yeşil renkli) kusma, kanlı dışkılama, bebeğin hareketlerinin azalması, solunumda duraklama (apne) ve vücut ısısında düzensizleşmedir. Hastalığın tanısında bazı muayene bulguları (karında şişlik ve hassasiyet, karın derisinde şişme ve kızarıklık), bazı kan testleri (kan sayımı, kan gazı, kan kültürü, periferik kan yayması) ve karın röntgeni yol göstericidir.
TEDAVİSİ
Bebeğin beslenmesi kesilir, damardan serumlarla sıvı tedavisi yapılır. Geniş etkili antibiyotikler damar içinden uygulanır. Bebeklerin sık aralıklarla kan tetkiklerinin ve karın röntgenlerinin çekilmesi gerekir. Bazı bebeklere kan ya da kan ürünlerinin verilmesi gerekebilir. Tedaviye yanıt alınamayan durumu ağır bebeklerde ve bağırsağı delinen hastalarda Çocuk Cerrahları tarafından bebeğin ameliyat edilmesi gerekir. Ameliyatta hasar gören bağırsak kısmı çıkarılır. Nekrotizan enterokolit olan bebeklerde hastalık tamamen iyileşebileceği gibi ileride bağırsaklarda daralma da gelişebilir. İlerlemiş hastalığı olan ve ameliyat gerektiren bebeklerin kaybedilme riski yüksektir. Yaşayanların % 25-35’inde bağırsaklarda darlık gelişmektedir. Bu darlıklar 6 ay gibi uzun bir süre bulgu vermeyebilir. Bebeklerde beslenme problemleri, ishal veya barsak tıkanıklığı şeklinde bulgulara yol açabilir.
KORUNMA
Nekrotizan enterokolit küçük prematüre bebeklerde ve zor doğum sonrası organlarında oksijen dağılımı ve kan dolaşımı bozulan bebeklerde görülür. Bu bebeklerin beslenmesinde dikkatli olunmalıdır. Beslenmede anne sütü tercih edilmelidir. Anne sütü alan bebeklerde nekrotizan enterokolitin mamayla beslenen bebeklere göre daha az sıklıkla görüldüğü bilinmektedir. Bu bebekler fazla miktarlardaki sütle beslenmek için zorlanmamalıdır. Başlangıçta çok küçük miktarlardaki anne sütü ila azar azar beslenmeye başlanmalı ve bebeğin beslenmeyi tolere ettiği görüldükçe miktar sınırlı şekilde artırılmalıdır. Tüm bebekler beslenmelerinin arttırıldığı dönemlerde nekrotizan enterokolitin bulguları açısından yakından takip edilmelidir.

HAZIRLAYANLAR; Dr. Aydın ERDEMİR, Doç. Dr. Esra (ARUN) ÖZER