*Prostat *Kanseri (6)

Prostat Kanseri
Prostat, erkeklerde idrar torbasının hemen alt kısmına yerleşmiş, kabaca kestaneye benzeyen şekliyle idrar yollarını çepeçevre saran, kasılabilme ve salgı yapabilme fonksiyonlarına sahip bir organdır.
Prostat kanseri ileri yaştaki erkeklerde önemli bir sağlık sorunudur. Erkeklerde görülen tüm kanserlerin %11’ini oluşturur ve ölümlerin %9’undan sorumludur. Amerika’da ve siyah ırkta daha sık görülür. Genellikle 60 yaşın üzerinde görülür ve yaş ilerledikçe görülme olasılığı artar. Birinci dereceden ailesinde prostat kanseri olanlarda risk yaklaşık 2 kat daha fazladır. Hayvansal yağlardan zengin diyet alışkanlığı riski artırırken, meyve ve sebze ağırlıklı beslenme prostat kanserinden koruyucu etkiye sahiptir.
BELİRTİLERİ
Prostat kanseri, özellikle erken dönemde herhangi bir şikâyete yol açmayabilir. Bununla beraber idrar yapmada zorlanma, idrar akımında yavaşlama, sık idrara çıkma, idrar yapma esnasında yanma ve idrarla kan gelmesi gibi şikâyetler görülebilir. Yine özellikle ileri dönemlerde sırt ve kalçada kemik ağrıları, bacaklarda şişme ya da prostata uzak organlarla ilgili belirtiler görülebilir (Ör: Kanlı balgam çıkarma, sarılık, cilt lezyonları gibi)
TANI
Tüm kanserlerde olduğu gibi prostat kanserinde de erken tanı çok önemlidir. Son yıllarda kullanımı giderek artan “Kanda PSA (prostat spesifik antijen) Taramaları” ile erken tanı koyma sıklığı artmaktadır. Ayrıca yukarıda sözü geçen belirtilere sahip hastalar hekime başvurduklarında, detaylı şekilde muayene edildikten sonra doktorun uygun gördüğü kan-idrar tahlilleri, görüntüleme yöntemleri ve prostat biyopsisi sayesinde, prostat kanserlerinde erken tanı genellikle mümkündür. Ancak hekime başvurmada gecikme, erken tanı koyma ve böylece tam tedavi olma şansını azaltmaktadır. Bazen de prostat kanserleri, prostat büyümesi nedeniyle ameliyat olanlarda, ameliyatla çıkarılan dokunun incelenmesi neticesinde saptanabilir.
TEDAVİ
Tedavi edilmemiş ya da tedavide geç kalınmış prostat kanserlerinin gidişatı, kanserin tipine, diğer organlara yayılım olup olmamasına, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna göre değişkenlik gösterir. Ancak prostat kanseri genellikle sinsi şekilde ilerleyici bir hastalıktır.
Prostat kanserinde değişik şekillerde tedavi seçenekleri mevcuttur. Erken dönemde tanı koyulmuş prostat kanserlerinde, hekimin tercihi doğrultusunda sık kontrollerle izlem, radyoterapi (ışın tedavisi) ve ameliyat seçeneklerinden birisi tercih edilir. Daha geç dönemde hekime başvurmuş hastalarda genellikle radyoterapi, cerrahi tedavi ve hormon tedavisi seçenekleri hastanın ve hastalığın durumuna göre tercih edilir. Vücudun değişik bölgelerine yayılım göstermiş olan prostat kanserinde hormon tedavisi, cerrahi tedavi ve kemoterapi (kanser ilaçları ile tedavi) seçenekleri mevcuttur. Tedavide, hekimin bilgi ve deneyimi ışığında, hastanın tercihleri de göz önünde bulundurularak, hasta için en uygun seçenek belirlenir.
KORUNMA
Prostat kanserinden ve yıkıcı etkilerinde korunmak için, sağlıklı beslenmeli (meyve-sebze ağırlıklı diyet) ve daha önce bahsedilen belirtiler görüldüğünde geç kalmadan doktorunuza başvurmalısınız. Ayrıca 50 yaşın üzerindeki her erkek yılda 1 kez PSA taraması yaptırmalı ve yüksek değerler saptandığında tanıya yönelik ileri tetkikleri ihmal etmemelidir. Birinci dereceden ailesinde prostat kanseri olan hastalar, PSA taramalarına 45 yaşın üzerinde başlamalıdırlar.

HAZIRLAYANLAR; Doç. Dr. Ahmet H.YAZICIOĞLU