*Niasin *Eksikliği, *Pellegra (6)

Niasin Eksikliği, Pellegra
Bu vitamin nişastalı ve şekerli maddelerin sindirimi için gereklidir. Kan dolaşımında, karaciğerin sağlıklı çalışmasında, bazı tür baş ağrılarında, zor işitmede yararlıdır.
B3 vitamini kan dolaşımını düzenler, sağlıklı bir deri sağlar ve santral sinir sisteminin çalışmasına yardımcı olur. Beyin ve hafızanın ileri fonksiyonlarının denetlemesinden dolayı şizofreni ve diğer zihinsel hastalıklarda tedavi edici rol oynar. Son olarak yeterli B3 düzeyinin insülin ile estrojen, progesteron ve testesteron gibi cinsiyet hormonlarının sentezi için hayati rol oynadığı gösterilmiştir. Son zamanlarda kan kolesterolunu ve trigliseritini yan etki olmadan emniyetle düşürebildiği için doktorlar tarafından bu amaçla sıklıkla kullanılmaktadır.
Niasin hayvansal ve bitkisel çoğu gıdada yaygın olarak bulunur. Et, balık, kümes hayvanları, karaciğer, tahıl veya katkılı gevrekler, yeşil sebze, yer fıstığı niasinden zengindir.
Öte yandan niasin triptofan denilen aminoasitten sentezlenilebilmektedir. Yani niasin eksikliği için diyette hem niasin hem de triptofan eksik olmalıdır. Bu ancak tek gıda olarak mısır tüketilen topluluklarda oluşmaktadır.
Pellegraya yol açan diğer tablolar arasında verem hastalığında kullanılan izoniasid tedavisi, triptofanın seratonine aktarıldığı malign karsinoid sendrom ve triptofan emiliminin bozuk olduğu Hartnup hastalığı sayılabilir.
BELİRTİLERİ
Pallegranın 4 D Bulgusu vardır;
Dermatit: Yüz, boyun, kol ve bacaklarda simetrik deri rengi olur. Lezyonlar öncelikle güneş yanığına benzer şekilde alanlar olarak ortaya çıkar. Bu lezyonlar keskin bir şekilde çevrelerindeki sağlam ciltten ayrılırlar. Ellerdeki lezyonlar sıklıkla eldiven görünümüne sahiptir benzer lezyonlar ayaklar ve bacaklarda ve boyunda da ortaya çıkabilir.
İshal: Sindirim sisteminde kronik iltihap oluşur.
Bunama (Demans): Sinir dokuda zedelenmeye bağlı olarak merkezi sinir sistemi bozuklukları ortaya çıkar.(depresyon, yer-yön duygusu kaybı, uykusuzluk, saldırganlık ve bilinç kaybı)
Pellegranın klasik belirtileri bebek ve küçük çocuklarda tam olarak ortaya çıkmayabilir. Ancak iştahsızlık, huzursuzluk, endişe yaygındır. Dil ve dudaklarda ağrı olabilir.
Ölüm görülebilir.
TANI
Şüphelenilen hastada nikotinamidle tedaviye dramatik cevap vermesi ile konur. İdrar N-metil nikotinamid düzeyleri azalmıştır.
Et sebze yumurta ve süt içeren bir diyet kolaylıkla yeterli miktarda niasin sağlar.
TEDAVİ
Eksikliğinde bol ve dengeli bir diyet günde 50–300 mg niasin ile desteklenmelidir. Daha ağır olgularda veya barsak emiliminin yetersiz olduğu durumlarda damardan verilebilir. Büyük niasin dozlarının ardından sıcaklık hissi, ciltte kızarma ve yanma meydana gelirken daha yüksek doz hepatotoksitite ve kolestatik hepatit olabilmektedir.

HAZIRLAYAN; Dr. M. Gültekin KUTLUK