*Plevral *Plak (6)

Plevral Plak
Akciğer zarı(Plevra) normalde filmlerde ve tomografilerde görülmez. Ancak bazı hastalıklar ve durumlarda akciğer zarı kalınlaşıp kireç toplayarak filmlerde görünür hale gelir. Buna Plevral Plak denilir.Özellikle bilgisayarlı tomografi filmlerinde bu plaklar net olarak görülür.
Plevral plak yapan başlıca hastalıklar ve durumlar şunlardır:
1)Eskiden geçirilmiş tüberküloz hastalığı,
2)Eskiden geçirilmiş ve akciğer zarında sıvı birikmesine sebep olmuş hastalıklar,
3)Göğüs kafesi kazası geçirmiş ve akciğer zarında kanlı sıvı birikmiş kişiler,
4)Aspest ile yakın temasta olan kişiler.
İlk 3 madde deki olaylar sizin başınıza gelmiş ve şimdiki akciğer filminizde plevral plaklar saptanmış ise, bunu geçirilmiş hastalık izi olarak kabul edebilirsiniz. Sizin şu anda hasta olduğunuzu göstermez.
Aspest bir mineral olup “aspestle temas” önemlidir. Aspest, tabiatta beyaz toprakta çok bulunur. Bu toprakla evlerine badana yapanların akciğerlerine solunum yolu ile geçer ve çok yavaş seyirle 10–15 sene sonra akciğer filmlerinde görünür hale gelen plevral plakları oluşturur.
Aspest sanayide de çok kullanılır. Özellikle izolasyon malzemeleri, gemi, boru sanayi işlerinde çalışanlar risk altındadır. Asbest kullanılan sanayilerde ki işçilerin %20-60’ında zamanla plevral plak oluşabilmektedir. Aspest sanayinde çalışan bir işçi, 6–12 ay çalıştıktan sonra başka bir işe geçse bile, 10–15 sene sonra akciğerlerinde plevral plak görülebilmektedir.
Sadece aspeste bağlı kireçlenmiş plevral plaklarınız varsa, tedaviyi gerektirecek bir durum yoktur.
Ancak, aspest ile temasta olan kişiler “mezotelyoma” hastalığına yakalanma riski ile de karşı karşıyadırlar. Mezotelyoma, akciğer zarında kalınlaşma ve sıvı toplanmasına neden olan bir kanser türüdür. Bu hastalıkta göğüs ağrısı, nefes darlığı, halsizlik ve zayıflama gibi yakınmalar hastaları çok rahatsız eder. Eğer aspest işçileri sigara da içiyorlarsa, bu kansere yakalanma riskleri artmaktadır.
Plevral plak’ın bir tedavisi veya aspestin akciğerlere yerleşmesinden sonra, onu vücuttan atacak veya yok edecek bir ilaç yoktur. Bu nedenle aspestten uzak durmak, aspestli beyaz toprakla badana yapmamak, aspestli işyerlerinde koruyucu önlemler almak önem kazanmaktadır.

HAZIRLAYAN; Doç. Dr. Turan KARAGÖZ