*Yürüyüş ve *Hareket *Anormallikleri (6)

Yürüyüş ve Hareket Anormallikleri
Ayakta durma ve yürüme için insan vücudunun birçok sistemi, birlikte uyum içinde çalışmalıdır. Bu işleyişin bozulması sonucu değişik yürüme anormallikleri görülebilir.
İstemli hareketin merkezi olan beyinden kaynaklanan hastalıklarda da yürüyüş bozuklukları görülebilir. Vücudun sağ veya sol yarısının yada sadece alt yarısının tutulduğu serebral palsi adı verilen hastalıkta oraklayarak yada makaslayarak yürüme görülebilir.
Beyinden gelen emirlerin kaslara iletilmesi sırasında oluşan hastalıklarda da yürüme bozuklukları görülebilir. Ayağı hareket ettiren sinirlerdeki zedelenmelerde ayağın geriye çekilmesi mümkün olmadığı için, ayağın ucu yerden kaldırılamaz ve at yürüyüşüne benzetilen bir yürüyüş ortaya çıkar. Bu yürüyüş şekli serebral palside de görülebilir.
Parkinsonizm ve Huntington Koresi adlı hastalıklarda da yürüyüş hastalığa özel bir şekil alır. Hasta baş ve gövdesi öne eğik olarak yavaş ve ufak adımlarla yürür. Hasta yürürken kolları sallanmaz, gövdeye yapışık kalır. Yürümeye başladıktan sonra yürüyüş kolayca durdurulamaz koşar adım yürüme görülebilir.
Beyincikten kaynaklanan sorunlarda da yürüyüş bozuklukları görülebilir. Hastalar ayaklarını açarak dengesiz yürür. Gözlerin açık veya kapalı oluşu bu durumu değiştirmez. Sağa sola yalpalama ve düşmeler görülür. Sarhoşvari bir yürüyüş mevcuttur. Tek bir çizgi üzerinde topuk parmak ucu yürüyüşü yapamazlar. Bu geniş tabanlı yürüyüş bozukluğu multipl sklerozda da görülür.
Duyusal iletilerin taşındığı omuriliğin arka kök ve kord lezyonlarında da yürüyüş bozuklukları görülür. Hastalar ayaklarını bitiştirerek ayakta dururken, gözlerini kapattıkları zaman oldukları yerde sallanır ve düşerler. Bacaklarını ölçüsüz şekilde öne atarak yürürler. Gözler kapatılınca yürüyüş kusuru belirgin şekilde artar. Hastalar karanlıkta yürüyemezler.
Frontal lob hasarlarında ayakta durma ve yürüme ciddi şekilde bozulabilir. Yürüyüş yavaş tereddütlü ve güvensizdir. Daha ağır şekillerinde hastanın ayakları yere yapışmış gibidir, bir türlü yürüme hareketini başlatamaz. Adeta yürümeyi unutmuş gibidir. Bu durum özellikle kafa travmaları sonrası veya beyin tümörleri ile birlikte görülebilir.
Kas hastalıklarında; özellikle üst kas gruplarını tuttuğundan ve omurga çevresi kas zaafı nedeniyle karın öne doğru çıkmış olduğundan, iki tarafa yalpalayarak ördek gibi yürüyüş dikkati çeker. Hastanın yerden kalkışı da tipiktir; elleriyle kademeli bir şekilde bacaklarını tutarak ayağa kalkar. Bilateral kalça çıkığında da aynı yürüyüş görülür. Osteomalasili hastalarda da benzer yürüme şekli mevcut olabilir.
Kulak patolojileri de dengeyi bozarak yürüyüş anormalliği yaratabilir. Hasta problemli tarafına düşme eğilimindedir. Uzuv eksikliklerinde de yürüme patolojileri görülebilir.
TANI
Üç boyutlu yürüme analizi ile yürüyüş ve hareket anormallikleri tespit edilebilir. İncelenmek istenen kişi yürüme bandında yürütülerek, yürüme esnasında bacaklarda ve leğen kemiğinin eklemlerinde oluşan açı ve kuvvetler ölçülür ve elde edilen bütün veriler grafik haline dönüştürüp sunulur. Yürüme bandına yerleştirilmiş olan kuvvet platformu yardımıyla, yürümenin bütün fazları boyunca eklemlerde ne kadar moment oluştuğu bilgisayar tarafından hızlı ve otomatik bir şekilde hesaplanır.
Yürüme Analizinden kimler faydalanabilir ?
En sık kullanılan uygulama alanları;
1. Serebral Palsi
2. Parkinsonizm
3. Multiplskleroz
4. Serebrovasküler vakalar
5. Kafa travmaları
6. Omurilik hastalıkları
7. Omurilik yaralanmaları
8. Spor yaralanmaları
9. Ortopedik problemler
10. Amputasyon

HAZIRLAYAN; Dr. Önder Murat DELİALİOĞLU