*Gebelik *Şekeri ( *Gestasyonel *Diyabet ) (6)

Gebelik Şekeri (Gestasyonel Diyabet)

Önceden şeker hastalığı olmayan gebelerde kan şekerinin yüksek saptanması ile seyreden, gebeliğe özgü bir hastalıktır. Tüm gebelerin yaklaşık %4’ünü etkiler.

Gebelikte salgılanan hormonlar, bebeğin gelişmesine yardımcı olurlar. Fakat bu hormonlar aynı zamanda annenin kan şekeri metabolizmasını düzenleyen insülin hormonuna karşı direnç gelişmesine neden olurlar. İnsülin direnci, annenin dokularının kan şekerini kullanamamasına yol açar ve kan şekeri seviyeleri normalin üzerinde seyretmeye başlar.

Hastalık genellikle üçüncü üç aylık dönemde ortaya çıkar ve gebelik sonrasında kan şekeri seviyeleri kendiliğinden normale döner.

Gestasyonel diyabet gebelerin çoğunda belirti vermez. Nadiren aşırı susama veya idrar miktarında artışa yol açabilir.

Tüm gebeler 24–28. haftalarda 50 gr şeker yükleme testi ile hastalık açısından taranırlar. Bu testin gestasyonel diyabet için bir tarama testi olduğu unutulmamalıdır. Bu testte yüksek değerler saptanırsa 100 gr şeker yükleme testi ile hastalığın tanısı konulur. Gestasyonel diyabet için yüksek risk taşıyan gebelerde daha erken haftalarda direkt olarak 100 gr şeker yükleme testi uygulanabilir.

Yüksek kan şekeri seviyeleri hem sizin hem de bebeğinizin sağlığı için zararlıdır. Gestasyonel diyabet tedavi edilmezse bebeğinizin doğum sırasında ve sonrasında problemlerle karşılaşma ihtimali yüksektir. Tedavi olmayan gebelerin bebeklerinde aşırı kilo alma sonucu doğum sırasında omuz takılması gerçekleşebilir. Doğum sonrasında ise sarılık, solunum problemleri ve çeşitli metabolik problemler görülebilir. Bu bebekler gelecekte de obezite ve şeker hastalığı açısından risk altındadırlar. Benzer şekilde sizin de ilerleyen yıllarda şeker hastalığı açısından risk altında olduğunuzu unutmamanız gerekir.

Tedavinin temel amacı kan şekeri seviyelerini normal değerlerde tutabilmektir. Bu nedenle gestasyonel diyabet tanısı alırsanız doktorunuz size kontrollerinizi sıklaştırmanızı önerecektir. Kontroller sırasında kan şekeriniz düzenli olarak izlenecektir. Ayrıca doktorunuz, tedavi planınızın bir parçası olarak kendi kan şekerinizi ölçmenizi ve not etmenizi tavsiye edebilir.

Kan şekerinizi kontrol etmenizin en iyi yolu, doğru yemeklerden doğru miktarda yemektir. Sağlıklı beslenme aynı zamanda gebeliğinizdeki aşırı kilo alımınızı engeller ve aşırı kiloların getireceği risklerin önlenmesini sağlar. Sağlıklı bir diyet; tatlılardan alınan karbonhidratın azaltılması ve meyve, sebze ve tahıllar gibi yüksek besin değeri olan fakat düşük kalori ve yağ içeren yiyeceklerin artırılması ile elde edilebilir. Fakat tüm kadınlar için tam anlamıyla doğru olan bir diyet bulunmamaktadır. Bu yüzden doktorunuz tarafından bir diyetisyene yönlendirilebilirsiniz. Böylece; kilonuz, boyunuz ve egzersiz alışkanlıklarınız da göz önüne alınarak hazırlanan bir beslenme programına sahip olabilirsiniz.

Egzersiz, kan şekerinin dokularınız tarafından kullanımını sağlar ve böylece kan şekeri seviyelerinin düşmesine yardımcı olur. Ayrıca egzersiz insülin direncini azaltarak daha az insülin gereksinimine neden olur. Bunun yanında gebelikte görülen sırt ağrısı, kas krampları, şişlikler, kabızlık ve uyuma zorluğu gibi problemlerin önlenmesinde yararlı etkileri vardır. Doktorunuzun onayıyla zorlayıcı olmayan aerobik egzersizler yapabilirsiniz. Gebelikte yürüme ve yüzme iyi bir seçenektir. Fakat bunları yapamıyorsanız bile ev içersinde günlük aktivitelerinizi arttırmaya özen göstermelisiniz.

Diyetin ve egzersizin yeterli olmadığı durumlarda doktorunuz medikal tedavi önerecektir. Unutulmaması gereken nokta ise gestasyonel diyabeti olan gebelerin sadece %15’inde buna gereksinim duyulduğudur.

Gestasyonel diyabete sahip olduğunuzu öğrendiğinizde endişelenmeniz tamamen normaldir. Fakat doktorunuz, diyetisyeniniz ve siz birlikte çalışarak kan şekeri seviyelerinizi normal değerlerde tutabilirsiniz. Bu sayede endişelerinizden kurtulup sağlıklı bir gebelik yaşayabilir ve bebeğiniz için sağlıklı bir başlangıç yapabilirsiniz.



HAZIRLAYAN; Dr. Doğukan YILDIRIM