*Gebelik ve *Doğum (6)

Gebelik ve Doğum

Gebelik ortalama 40 hafta, yani 9 ay 10 gün devam eden bir süreçtir. Bu süre en son adet tarihinizin ilk gününden başlar. Bu nedenle gebeliğinizin birinci haftası aslında henüz hamile olmadığınız bir dönemdir. Hamile kaldığınız tarihi net olarak hatırlayamayabilirsiniz, ancak son adet tarihinizin ilk gününü daha kolay hatırlarsınız. Bu nedenle biz doktorlar sizin gebeliğinizi takip ederken hesaplarımızı sizin son adet tarihinizin ilk gününe göre yaparız.

Siz, gebelikten adet gününüzün geçmesi ile şüphelenir ve test yaptırırsınız. Eczaneden aldığınız testlerle yapacağınız idrarda gebelik testi negatif geldiğinde sonuç çok güvenilir olmayabilir. Zira bu testler kandan idrara geçen beta HCG hormonu belli bir seviyeye ulaşmadan pozitif sonuç vermeyebilirler. Bu yüzden kandan yapılan testler daha güvenilirdir.

Gebelikte östrojen ve progesteron hormonlarının salgısında önemli değişiklikler meydana gelir ve hormonların günlük salgılanma miktarı ve hatta gün içindeki salgılanma hızı değişir. Bu değişikliklerin amacı sizi bedenen ve ruhen gebelik ve doğuma hazırlamaktır. Duygusal dalgalanmalar yaşıyorsanız bunun nedeninin hormonlardaki değişimler olduğunu bilmelisiniz. Gebelikte salgılanan hormonların seviyesi arttıkça özellikle gebeliğin 6. haftasından başlayarak başta sabah olmak üzere gün boyu bulantı şikâyetleriniz daha belirgin hale gelebilir. Bazı anne adayları parfüm kokularından, bazı yemeklerin kokularından ve hatta ender durumlarda kendi eşlerinin kokularından bile rahatsız olacak duruma gelebilirler. Bunların normal ve geçici olduğunu bilmelisiniz.

Gebeliğin bu erken dönemlerinde var olan bulantılardan en az etkilenmek için:

- Sabah yataktan kalkmadan önce kraker ya da bisküvi gibi gıda maddelerinden
birkaç adet atıştırın ve bunları yedikten sonra yataktan kalkın.
- Günlük besin ihtiyacınızı üç öğünde değil, beş ya da altıya bölerek alın.
- Sıvıları yemekler arasında alın. Yemekler esnasında fazla sıvı alarak
midenizi doldurmayın.
- Midenize ve bağırsaklarınıza dokunan yiyeceklerden uzak durun.


İlk üç aylık dönemde rahminiz, idrar torbasının üzerine yatmış pozisyonda olduğundan sık idrara çıkma şikâyetiniz olur ancak ilerleyen haftalarda bu şikayetleriniz geçecektir. Gebelik hormonlarınızın etkisiyle bu haftalarda çeşitli cilt problemleri yaşayabilirsiniz. Bazı anne adayları ergenlik dönemindeki sivilcelerinin geri döndüğünü görüp şaşırabilir. Gebelikte cildin yağ salgısı arttığından cildiniz sivilce oluşumuna elverişli hale gelmiştir. Endişelenmeyin. Bu cilt değişiklikleri sıklıkla ilk üç aylık dönemden sonra kaybolur.

Yine ilk üç ayda artan hormonlara bağlı göğüslerinizde dolgunluk ve hassasiyet olabilir. Bu durumda göğüslerinizi alttan iyi destekleyen bir sutyen kullanmalısınız. Yine artan gebelik hormonlarının etkisiyle mide yanması ve hazımsızlık gibi şikâyetler de bu haftalarda ortaya çıkabilir. Midenizin hiçbir zaman aşırı dolmaması gerekir. Ayrıca mide yanması yapan yiyeceklerden uzak durmalısınız.

Gebeliğinizin 11- 14. haftaları arasında halk arasında genellikle zekâ testi olarak bilinen ve genetik sakatlıkları öngörmemizi sağlayan ikili test adlı testi yaptırmalısınız. Eğer bu testi yaptıramazsanız 16–18. haftalar arasında yapılan üçlü testi yaptırabilirsiniz.

Gebelik süresince belki de en önemli ultrason kontrolü 20–22. haftalar arasında yapılacak olandır. Çünkü bu haftalar arasında bebekte tüm organ sistemleri gelişmiştir ve bebeğinizde herhangi bir sakatlık olup olmadığı araştırılır.

24–28. haftalar arasında gebelik şekeri tahlili yapılır. Yine aynı haftalar içerisinde 1 ay arayla iki doz tetanoz aşısı yapılır. Kan uyuşmazlığı olan kişilerde 28. haftada kan uyuşmazlığı iğnesi yapılır.

30. haftada tekrar ultrason kontrolü yapılarak bebeğinizde gelişme geriliği olup olmadığına bakılır. Gebeliğe bağlı tansiyon yükselmeleri en fazla bu haftalarda görüldüğünden, kontrollerinizde mutlaka tansiyonunuz ölçülecektir.36. haftada bebeğinizin gelişimi açısından tekrar ultrason kontrolü yapılır. 38. haftadan sonra bebeğinizin anne karnında iyilik halini değerlendirebilmek için başka riskli bir durum (gelişme geriliği, tansiyon yüksekliği) yoksa haftalık NST çekilir.

Normalde gebeliğinizin 40. haftada sonuçlanması beklenir ancak gebeliklerin ancak % 5’ i bu haftada sonlanır. 37–42. haftalar arası olan doğumlar normal olarak kabul edilir. 42. hafta olmasına rağmen hala doğumunuz başlamadıysa çeşitli yöntemlerle doğum başlatılır.

Eğer daha önce sezaryen ile doğum yaptıysanız bu doğumunuzda sezaryen olacağı için genellikle 39. haftaya randevu verilerek doğum gerçekleştirilir.



HAZIRLAYAN; Doç. Dr. Salim ERKAYA