*Non-İnfeksiyöz *Gastroenterit ve *Kolit (6)

Non-İnfeksiyöz Gastroenterit ve Kolit
Gastroenterit (mide ve ineebarsakların) ve kolit (kalınbarsak), sindirim sisteminin mikrobik ajanlarla enfeksiyonu ya da başka etmenlerle olan tahrişi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Non-infeksiyöz (enfeksiyon dışı) gastroenterit nedenleri arasında; antibiyotiğe bağlı ishaller, inflamatuvar barsak hastalıkları, beslenme hataları (bozulmuş gıda-aşırı alkol tüketimi v.b.), diğer nedenler (endokrin, psikolojik, kistik fıbrozis) bulunmaktadır. Su ve elektrolitler, biyolojik reaksiyonların devamlılığını sağlamak bakımından organizmanın en vazgeçilmez öğeleri arasındadır. Gelişmekte olan ülkelerde; ishallere bağlı dehidratasyonlar (su kaybı), en önemli çocuk ölümü nedenidir. Çocuklarda daha sık görülmesinin nedeni; göreceli olarak vücut yüzeylerinin büyük olması, böbreklerin suyu yoğunlaştırma ve seyreltme yeteneklerinin sınırlı olması, büyüme ve metabolizmaları için suyu vücutta tutmaları gerektiğinden çocuklarda daha sık sıvı elektrolit dengesizlikleri gömlmesidir.
BELİRTİLERİ
Gastroenterit ve kolit semptomları; ishal, bulantı, kusma ve karında kasılma şeklinde karın ağrısıdır. Kaim barsak tutulumhı ishallerde, dışkı kanlı ve mukuslu görünümdedir. Ayrıca hastalarda şişkinlik, ateş, yorgunluk şikayetleri de olur. Bebekler, küçük çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar özellikle gastroenterit ve kolitin komplikasyonları açısındanriskli grubu oluşturmaktadır. Gastroenterit ve kolitin en önemli tehlikesi; dehidratasyon (su kaybı)dur. Sıvının ishal ve kusma sonucu kaybına bağlı olarak; vücudun elektrolit dengesinde bozulma ve buna bağlı olarak kalp ritminde bozulmalar meydana gelebilir. Ağızda kuruma-susuzluk hissi-koyu idrar çıkarma ve idrar miktarında azalma durumunda dehidratasyondan şüphelenilmelidir.
TANI
Hastanın hikayesi önemlidir. Ayrıca enfeksiyona bağlı gastroenterit ve kolit nedenleri öncelikle dışlanmalıdır. Enfeksiyon nedeni ekarte edildikten sonra diğer nedenlere yönelik gaita-kan ve görüntüleme teknikleri (endoskopi-incebarsak pasaj grafısi-kolonoskopi-ultrason v.b.) ile tanı konmaya çalışılır.
TEDAVİ
Gastroenterit ve kolit esnasında öncelikli olarak sıvı-gıda alımının bozulmaması önemlidir. Eğer vücuttan aşırı sıvı kaybedilmemişse (dehidrate değilseniz) alkollü olmayan sıvıların tüketilmesi yeterli olabilir. Kahve tüketiminden; idrar çıkımında artışa neden olduğundan ve dehidratasyona yol açabileceği için kaçınmalısmız. Kompleks karbonhidratlar (pirinç, buğday, patates, ekmek), yoğurt, meyve tüketmelisiniz. Yağlı ve çok miktarda şeker içeren gıdalardan kaçınılmalıdır. Enfeksiyon dışındaki nedenlere bağlı gastroenteritin ve kolitin nedenine yönelik tedavi, bu hastaların tedavisinin esasını oluşturur (Ayrı, özel bir hastalık grubu olduğu için), örneğin iltihabi barsak hastalıklarında anti-inflamatuvar (iltihap giderici) ve immunsupressif (bağışıklık sistemini baskılayan) ilaçların kullanılması, antibiyotiğe bağlı kolitte hastanın kullandığı antibiyotiğin kesilip, antibiyotiğe bağlı kolitte kullanılan antibiyotiklerin başlanması v.b.

HAZIRLAYAN; Doç.Dr. NURGÜL ŞAŞMAZ