*OPTİK *NÖRİTLER (6)

OPTİK NÖRİTLER
Optik sinir gözün ağ tabakasında (retina) oluşan görüntüleri beynimize ileten sinirdir. Bu sinirin çeşitli nedenlerle bağlı olarak iltihaplanmasına optik nörit denir. Optik sinirin göz dibi muayenesinde görülebilen ön kısmı iltihaplanabildiği gibi bu muayenede görülemeyen gözün arkasında kalan kısmı da tutulabilir.
Optik nöritler genellikle tek gözde görülür. Zamanla diğer gözde tutulabilir veya ilk ortaya çıktığı gözde nüksedebilir. 18–45 yaş grubunda ve bayanlarda daha sıklıkla karşılaşılmakla beraber her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalıktır.
BELİRTİLER
Hastalar aniden ortaya çıkan görme azalması ile hekime başvururlar. Bazı hastalar görüntüde karanlık bölgeler, ışık parlaklığında azalmadan şikâyet ederler. Renklerin ayırdedilmesi zorlaşır. Göz hareketleri sırasında ağrı şikâyetleri sıklıkla olur. Tüm bu belirtiler aynı anda ortaya çıkabildiği gibi zaman içinde artarak ve farklı şiddette olabilir.
Bu belirtilerle hekime başvuran hastalarda optik nöritten şüphe edilmelidir. Hastalar sorgulandığında çoğunlukla altta yatan neden olarak nörolojik bir hastalık olan Multipl Skleroz hastalığı belirlenir. Bu hastalıkta optik sinirin gözün arka kısmında bulunan bölgesi tutulur. Bu yüzden hekim göz dibi muayenesinde herhangi bir bozukluk bulamayabilir. Optik nörit başka nedenlere bağlı olarak da görülebilir. Bazı enfeksiyon hastalıkları sonrası bağışıklık sistemi bozulmasıyla oluşabilir. Tüberküloz hastalığı tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yan etkisi olarak görülebilir. Beslenme bozuklukları da optik nörite sebep olabilir.
TANI
Optik nörit tanısı için hekim hastanın görme keskinliğini ölçer. Çoğu hastada görmede önemli derecede azalma vardır. Hasta gözde, göz bebeğinin ışığa verdiği cevaplar bozulmuştur. Göz sinirinin ön kısmının tutulduğu hastalarda göz sinirinde kabarıklık, sinir çevresinde kanamalar görülür.
Göz dibi muayenesinde herhangi bir bulguya rastlanmayan arka optik nöritli hastalarda ise tanı için yardımcı muayene yöntemlerine başvurulur. Multipl Skleroz hastalarının daha çok arka optik nörit geliştiği unutulmamalıdır. Bu hastalarda tanı nöroloji uzmanlarının katkısıyla konulabilmektedir.
Hastaların görme keskinliği değerlendirilir. Göz dibi ve renk görme muayeneleri yapılır. Işık reflekslerine bakılır. Bunlara ek olarak görme alanı tetkiki, kontrast duyarlılığı testi ve göz sinirinin elektriksel işlevini ölçen tetkikler istenebilir. Hastalar genellikle göz muayenesi sonrasında özellikle nöroloji bölümünün kontrolünden de geçmesi gerekir. Nöroloji kliniğinde hastalardan istenecek beyin MR tetkiki hastalığın Multipl Skleroz hastalığına bağlı olup olmadığını anlamak açısından çok faydalı olacaktır. Özellikle göz dibi muayenesinde herhangi bir bozukluk saptanmayan arka optik nöritli hastalarda nöroloji bölümünün kontrolü mutlaka gerekir.
GİDİŞAT
Optik nörit aniden başlayıp zaman içinde nüksler gösterebilir. Genellikle ilk atak sonrası tedavi uygulanmasa bile birkaç hafta içinde kendiliğinden düzelme olabilmektedir. Fakat kalıcı bozukluk görülen hastalar da olabilmektedir. Bazı hastalarda tedaviye rağmen görme giderek azalıp tamamen kaybolabilir. Özellikle Multipl Skleroz hastalarında optik nörit ataklarının tekrarlayabileceği ve her tekrar sonrası kalıcı görme kaybının olabileceği bilinmelidir.
TEDAVİ
İyileşmeyi hızlandırma amaçlı yüksek doz damardan kortikosteroid tedavisi verilir. Sonrasında ağızdan kortikosteroid tedavisine geçilir. Tedaviye rağmen düzelme olmayan hastalar olabilmektedir. Sebebi bilenen optik nöritlerde sebebe yönelik tedavi uygulanır.
Optik nörit kalıcı görme kaybına neden olabilecek ciddi bir hastalıktır. Aniden başlayan görme azlığı, renkleri görmede zorluk ve ışık parlaklığında azalma şikâyetleri olan ve göz hareketleri ile göz çevresinde ağrı olan hastaların vakit kaybetmeden göz hekimine başvurması gerekmektedir.

HAZIRLAYANLAR; Doç. Dr. Ersin OBA, Dr. Mahmut ODABAŞI