*Özel *Eklem *Bozuklukları (6)

Özel Eklem Bozuklukları
Osteoartrit veya halk arasında kireçlenme olarak bilinen hastalık, kıkırdakların(eklemin iç kısımlarını yastıklayan doğal şok emiciler) hasarlanması ile ortaya çıkan dejeneratif bir durumdur. Toplumda en sık görülen eklem hastalığıdır.
Osteoartrit kadınlarda erkeklere oranla iki kat sık görülür. Özellikle 50 yaşın üzerinde görülme sıklığında artış olur. Şu an Avrupa’da 39 milyon insan osteoartrit nedeniyle takip ve tedavi edilmekte olup 2020 yılında bu sayının iki katına çıkması beklenmektedir.
Osteoartrit için risk faktörleri; orta ve ileri yaşta olmak, eklem hastalıklarına ailesel yatkınlığın olması, geçirilmiş eklem yaralanmaları, şişmanlık, kıkırdak yapısını etkileyen hastalıklar (romatoid artrit, gut vs..), eklem çevresi kas zayıflaması, eklemlerde yük dağılımı dengesini bozan şekil bozuklukları olarak gösterilebilir.
BELİRTİLERİ
Hastalığın ilerlemesi ile birlikte eklemde yük taşınmasını ve hareketi sağlayan kıkırdağın tamamen ortadan kalktığı sonrasında da kemik yüzeylerin birbirine sürtmesi ile ağrının oluştuğu görülür.
El ve el bileğini ilgilendiren kireçlenmelerde genellikle her iki el ama öncelikle baskın olarak kullanılan el tutulur. El parmaklarının uç eklemleri ve tırnaklarda değişiklikler görülür.
Omurga osteoartritinde en sıklıkla alt boyun ve bel bölgeleri tutulur. Kireçlenme ile oluşan kemik çıkıntılar sinirlere basarak bacaklara ve kollara yayılan ağrı ve uyuşmalara neden olabilir. Omurganın yapısının bozulması kemiklerde deformitelere yol açar.
Omuz, ayak ve ayak bileği, dirsek eklemleri de kireçlenmeden etkilenen eklemlerdir.
TEDAVİ
Günümüzde psikososyal ve tıbbi açılımlarla yeni tedavi protokolleri şekillendirilmiştir. Yinede osteoartritin kesin tedavisi halen yoktur. Yapılan tedavi protokollerinin tamamı ağrının en düşük seviyede tutulmasını ve eklem hareket açıklığının korunmasını amaçlamaktadır.
Osteoartritin tedavisinde aşağıda belirtilen yaklaşımlar önerilmektedir
- İlaç tedavileri (lokal etkili kremler, ağızdan alınan tabletler, kas içi iğneler…)
- Rehabilitasyon amaçlı egzersiz programları
- Kilo azaltımına yönelik tedaviler, diyet
- Yardımcı ortopedik cihazlar ve hasta eğitimi
- Eklem içine uygulanan veya ağızdan alınan glukozamin sülfat veya hyaluronat içeren ilaçlar
- Ekleminin yıkanması (artroskopi) etkili olabilir
- Ağrı ve fonksiyonel başarısızlık devam ettiğinde mutlaka eklem replasman cerrahisi (protez) düşünülmeli

HAZIRLAYAN; Dr. Önder Murat DELIALIOĞLU