*Perikardiyal *Effüzyon ve *Tamponad (6)

Perikardiyal Effüzyon ve Tamponad
Perikardiyal effüzyon, akut perikardit sırasında olabileceği gibi kalp zarının inflamasyonu dışındaki bazı durumlara da bağlı olabilir. Kısaca kalp zarı katmanları arasındaki sıvının artması perikardiyal effüzyon olarak tanımlanır. Bu sıvının miktarı ve ne kadar süre içinde toplandığı belirtilerin oluşmasında önemlidir. Sıvı yavaş arttığında iki litreye ulaştığında bile herhangi bir şikâyetiniz olmayabilir. Akut perikardite neden olan tüm durumlar perikardda iltihabi durum yapmadan da perikardiyal effüzyona neden olabilir. En sık nedenler kanser, hipotiroidi ve enfeksiyonlar olmakla beraber hastaların büyük kısmında neden bulunamaz ve idiopatik perikardiyal effüzyon olarak kabul edilir.
BELİRTİLERİ
Perikardiyal effüzyon genellikle şikâyet oluşturmaz. Ancak bazen sıvının hızlı ve çok miktarda toplanmasına bağlı olarak göğüste dolgunluk hissi, kalbin komşuluğundaki diğer organlara baskı nedeniyle nefes darlığı, ses kısıklığı, kuru öksürük, ses kısıklığı ve hıçkırık hissedebilirsiniz. Yine sıvı miktarını çok fazla veya sıvı çok hızlı birikmişse kalbi sıkıştırıp kalbin gevşemesini ve kan pompalamasını engelleyebilir. Böyle bir durumda aşırı nefes darlığı, nefes darlığına bağlı düz yatamama, terleme ve sıkıntı hissi gibi belirtiler oluşur. Bu durum tıp dilinde kalp tamponadı olarak adlandırılır.
TANI
Perikardiyal effüzyonun neden olduğu şikâyetlerle doktora başvurduğunuzda ayrıntılı öykü ve fizik muayeneniz yapılacak, doktorunuz perikardiyal effüzyon düşünüyorsa göğüs röntgeni ve ekokardiyografi denilen kalp ultrasonografisiyle tanınızı kesinleştirecektir. Perikardiyal effüzyonun tanısının konulmasında en önemli tetkik ekokardiyografidir. Bununla kalbinizin etrafında toplanmış sıvı miktarı tespit edilecektir.
TEDAVİ
Acil tedavi
Perikardiyal Effüzyon ve Tamponad Acil bir durumdur ve hemen hastaneye başvurmanız gereklidir. Hastaneye yatırıldığınızda sıvı bir iğne yardımıyla bölgesel uyuşturularak boşaltılacak ve nefes darlığınız hemen düzelecektir. Doktora başvurmada geç kalınması durumunda kalp tamponadı ölümcül olabilmektedir. Kalp tamponadı kanser hastalarında özellikle sıktır.
Perikardiyal effüzyon eğer şikâyete neden olmamışsa çoğunlukla başka nedenlere bağlı yapılan ekokardiyografide tesadüfen saptanır. Böyle bir durumunuz varsa perikardiyal effüzyona neden olabilecek hastalıklar araştırılır. Çoğu zaman neden belli değildir ve sıvı zaman içinde kendiliğinden kaybolur. Nedenin bulunmasına yönelik bazen sıvıdan örnek alınması veya perikarddan biyopsi yapılması gerekebilir.
Perikardiyal effüzyonunuz tespit edildi ancak sizin hiçbir şikâyetiniz yoksa tedavi gerekli değildir. Bu durumda sıvının artıp artmadığı doktorunuzun önereceği aralıklarla yapılacak ekokardiyografi ile takip edilecektir. Ağrı olması durumunda ağrı kesiciler kullanılabilir. Eğer perikardiyal effüzyon tanısıyla doktor takibi altındaysanız ve nefes darlığınız olduysa veya nefes darlığınızda ani artış olduysa hemen bir doktora başvurmalısınız.

HAZIRLAYAN; Doç Dr Sinan AYDOĞDU